ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ
ΣΕ ΕΝΑΝ ΠΟΛΥΠΛΟΚΟ ΚΟΣΜΟ
Ο κόσμος γίνεται ολοένα και πιο περίπλοκος καθώς μεταλλάσσεται συνεχώς. Ως αποτέλεσμα, ο ρόλος της Κοινωνίας των Πολιτών αλλάζει συνεχώς, με τα μέλη της να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και ρόλους υποστηρικτών, διαμεσολαβητών, συμβούλων κ.λπ. σε διάφορα κοινωνικά θέματα.
Καθώς τα όρια μεταξύ του ιδιωτικού, του δημόσιου τομέα και των ενεργών πολιτών γίνονται ρευστά και αλλάζουν, η Κοινωνία των Πολιτών μετατρέπεται σε ένα ζωντανό κοινωνικό οικοσύστημα που υποστηρίζεται και τροφοδοτείται διατομεακά. Ενεργοί πολίτες, ομάδες πολιτών, μη κερδοσκοπικοί και μη κυβερνητικοί οργανισμοί, συνεταιρισμοί, κοινωνικές επιχειρήσεις, ιδιωτικές εταιρίες με προγράμματα κοινωνικής ευθύνης, ιδρύματα, δημόσιοι οργανισμοί και φορείς μοιράζονται και ενεργούν για τον ίδιο σκοπό, την υποστήριξη αυτής της ενεργής κοινότητας και την επίτευξη κοινωνικής ανάπτυξης.
Όταν η πολυπλοκότητα των καθημερινών καταστάσεων μετατρέπεται και σε περιπλοκότητα, χρειάζονται νέες προσεγγίσεις οι οποίες θα ανταποκρίνονται στις νέες ανάγκες που γεννιούνται. Στις περίπλοκες καταστάσεις, οι αιτίες μπορεί να είναι πολλές και κάποιες φορές άγνωστες ενώ ταυτόχρονα μπορούν να υπάρχουν παραπάνω από μία λύσεις κάποιες από τις οποίες μάλιστα δεν γνωρίζουμε ή δεν φανταζόμαστε. Το πρόγραμμα Tools for Citizens (Εργαλεία των Πολιτών) δημιουργήθηκε με σκοπό να “απαντήσει” σε αυτόν τον ασταθή, αβέβαιο και περίπλοκο κόσμο. Σκοπός μας είναι να παρέχουμε εργαστήρια, ασκήσεις και μεθοδολογίες τα οποία ακολουθούν την λογική DIY (κάντο μόνος σου), είναι εύκολα προσβάσιμα και μπορούν να βοηθήσουν ομάδες, φορείς και κοινότητες να αναπτύξουν τις ικανότητες των μελών τους, να καλύψουν από μόνοι τους οργανωτικές και λειτουργικές ανάγκες αλλά και να συνδεθούν αποτελεσματικότερα μεταξύ τους για την επίτευξη κοινών στόχων. Η Εργαλειοθήκη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την βελτίωση του τρόπου που εργαζόμαστε είτε εσωτερικά σαν ομάδα είτε σε συνεργασία με άλλα μέλη της Κοινωνίας των Πολιτών. Με την Εργαλειοθήκη που έχουμε δημιουργήσει σας προτείνουμε μια σειρά μονοήμερων εργαστηρίων, στα οποία η ομάδα σας μπορεί να δουλέψει συλλογικά για να ανακαλύψει τρόπους και διαδικασίες αντιμετώπισης διάφορων αναγκών / προβλημάτων / εμποδίων. Το κάθε εργαστήριο βασίζεται σε ένα “Μονοπάτι”, το οποίο μπορείτε να το ακολουθήσετε είτε με την προδιαγεγραμμένη του δομή, είτε να το προσαρμόσετε στις ανάγκες και στο πλαίσιο της ομάδας σας, προσθέτοντας ή αφαιρώντας ασκήσεις και μεθοδολογίες τις οποίες μπορείτε να βρείτε και μεμονωμένα μέσα στην Εργαλειοθήκη. Πιστεύουμε ότι μόνο εσείς μπορείτε να γνωρίζετε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ομάδας σας και τον τρόπο που αυτή μπορεί να δουλέψει καλύτερα, να αναγνωρίσετε τις ιδιαίτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζετε και να δημιουργήσετε τις λύσεις με τις οποίες θα ξεπεράσετε τα εμπόδια που έχετε μπροστά σας.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΡΓΑΛΕΙΟΘΗΚΗ
Η ιστορία του προγράμματος Tools for Citizens είναι μία ιστορία ανθρώπων και οργανισμών που ένωσαν τις δυνάμεις τους για την ενδυνάμωση του συνόλου της Κοινωνίας των Πολιτών. Οι πρώτες κουβέντες και ιδέες ξεκίνησαν το 2016 στο Βερολίνο και στην Κωνσταντινούπολη· μια διεθνής ομάδα άρχισε να σχηματίζεται και τελικά το πρόγραμμα ξεκίνησε επίσημα το 2017.
Το κοινό μας ταξίδι για αυτή την Εργαλειοθήκη ξεκίνησε με μια ομάδα 8 ατόμων από 4 διαφορετικούς οργανισμούς και στόχος μας ήταν να δημιουργήσουμε μία εύκολα προσβάσιμη DIY εργαλειοθήκη η οποία θα μπορούσε να δώσει απαντήσεις σε τρέχουσες προκλήσεις και ανάγκες της Κοινωνίας των Πολιτών της Τουρκίας. Ξεκινήσαμε με μια αξιολόγηση των αναγκών και συνεχίσαμε αναπτύσσοντας μια σειρά μεθοδολογιών και εργαστηρίων τα οποία μπορούσαν να καλύψουν μερικές από τις πιο σημαντικές προκλήσεις της τοπικής ΚτΠ.
Το 2018, η ομάδα μεγάλωσε καθώς προστέθηκαν άλλοι 4 ελληνικοί οργανισμοί. Συνεχίζοντας το ταξίδι μας στην Ελλάδα συνεργαστήκαμε με εκπροσώπους της τοπικής Κοινωνίας των Πολιτών και μαζί διευρύναμε το πεδίο έρευνας πέρα από την καταγραφή προκλήσεων και αναγκών στην καταγραφή συλλογικής γνώσης και εργαλείων μέσα από την τοπική εμπειρία. Ακόμα, μαζί εξελίξαμε την διαδικασία ανάπτυξης μεθοδολογιών και συν-σχεδιάσαμε νέα εργαστήρια, νέες ασκήσεις και μεθοδολογίες που προστέθηκαν στην Εργαλειοθήκη.
Ενώ το πρόγραμμα ξεκίνησε και αναπτύχθηκε έως σήμερα στα γεωγραφικά πλαίσια της Τουρκίας και της Ελλάδας, η Εργαλειοθήκη που δημιουργήθηκε σχεδιάστηκε για να ανταποκρίνεται στις σνάγκες των τοπικών κοινωνιών και πέραν των χωρών αυτών. Παρόλο που οι αιτίες και οι συνθήκες διαφέρουν, οι προκλήσεις των ομάδων, των οργανισμών, των φορέων της Κοινωνίας των Πολιτών είναι παρόμοιες σε κάθε μήκος και πλάτος αυτού του περίπλοκου κόσμου που ζούμε. Τα εργαλεία και οι μεθοδολογίες που εμπεριέχονται σε αυτή την Εργαλειοθήκη, μπορούν να εφαρμοστούν διεθνώς και να ενδυναμώσουν την Κοινωνία των Πολιτών στο σύνολό της.
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΗΣ ΕΡΓΑΛΕΙΟΘΗΚΗΣ
ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ
Το πρόγραμμα δημιουργήθηκε από το MitOst e.V. με την υποστήριξη του Robert Bosch Stiftung. Αναπτύχθηκε σε συνεργασία με το Socius, το Anadolu Kültür, το COMM’ON και το AΟΗ Athina, την Laden Yurttagüler και τον Yörük Kurtaran σε ρόλο συμβούλων και την πολύτιμη συμβολή του HIGGS και του Impact Hub Athens.
Το MitOst είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός με έδρα το Βερολίνο. Προωθεί την πολιτιστική ανταλλαγή (cultural exchange) και την ενεργή δράση των πολιτών (active citizenship) στην Ευρώπη και σε γειτονικές της περιοχές. Το MitOst αριθμεί 1400 μέλη σε 40 διαφορετικές χώρες καθώς και πολλούς και διαφορετικούς συνεργάτες και αποτελεί μέρος ένος δυναμικού και δραστήριου δικτύου. Ενθαρρύνει δράσεις και υλοποιεί προγράμματα που προωθούν τις πολιτιστικές ανταλλαγές, την ενεργό συμμετοχή των πολιτών, την κοινωνική συνοχή και την βιώσιμη αστική και αγροτική ανάπτυξη – πέραν πολιτιστικών, τομεακών και γλωσσικών συνόρων.
Το SOCIUS είναι ένας συνεργατικός συμβουλευτικός φορέας που από το 1998, ασχολείται με τη διαμεσολάβηση σε θέματα επιχειρηματικής και προσωπικής ανάπτυξης, με βάση την Γερμανία. Συνεργάζεται με ένα ευρύ πελατολόγιο με διεθνή εμβέλεια, κυρίως στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, στη Βόρεια Αφρική καθώς και στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ασία. Είναι μη κερδοσκοπική εταιρεία περιορισμένης ευθύνης (gGmbH) και συνεταιρισμός (eG).
Το Anadolu Kültür είναι ένας συνεργατικός συμβουλευτικός φορέας που από το 1998, ασχολείται με τη διαμεσολάβηση σε θέματα επιχειρηματικής και προσωπικής ανάπτυξης, με βάση την Γερμανία. Συνεργάζεται με ένα ευρύ πελατολόγιο με διεθνή εμβέλεια, κυρίως στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, στη Βόρεια Αφρική καθώς και στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ασία. Είναι μη κερδοσκοπική εταιρεία περιορισμένης ευθύνης (gGmbH) και συνεταιρισμός (eG).
Το COMM’ON είναι μια αστική μη κερδοσκοπική εταιρία με έδρα την Αθήνα. Λειτουργεί σαν υποστηρικτικός οργανισμός (backbone organization) για την Κοινωνία των Πολιτών και αναπτύσσει έναν πολυεπίπεδο ‘χώρο’ μέσα στον οποίο άνθρωποι που ηγούνται νέων, κοινωνικά προσανατολισμένων δραστηριοτήτων, συναντιούνται, ανταλλάσσουν γνώσεις, ιδέες και δυνατότητες και τελικά συν-δημιουργούν αποτελεσματικές και βιώσιμες λύσεις για την ζωή στην κοινότητά τους, στην πόλη ή στην περιφέρεια. Βασικοί άξονες δράσης είναι ο συντονισμός & υποστήριξη συνεργατικών δράσεων μεταξύ ετερόκλητων φορέων, η δημιουργία προγραμμάτων κοινωνικής καινοτομίας για τη συλλογική υποστήριξη των αναγκών ετερόκλητων φορέων και η τεκμηρίωση & καταγραφή του αναπτυσσόμενου κοινωνικού οικοσυστήματος.
Η AoHAthina είναι μια κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση, με βάση την Αθήνα. Σκοπός της είναι να υποστηρίζει άτομα, φορείς, και οργανισμούς, στο να ανακαλύπτουν καινοτόμες λύσεις ώστε οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν να μετατρέπονται σε ευκαιρίες για ανάπτυξη. Η AoHAthina παρέχει εκπαιδεύσεις στην Τέχνη της Συμμετοχικής Ηγεσίας, καλοκαιρινά εκπαιδευτικά προγράμματα, συνεργατικά εργαστήρια και συμβουλευτικές υπηρεσίες που αναπτύσσουν πρακτικές ηγεσίας σε μια εποχή συστημικής αλλαγής.
To ίδρυμα Robert Bosch Stiftung είναι ένα από τα μεγαλύτερα ιδρύματα της Ευρώπης, που για περισσότερα από 50 χρόνια συνεχίζει να ακολουθεί την κληρονομιά που άφησε ο Robert Bosch και να εργάζεται εντατικά για κοινωνικούς σκοπούς. Το Ίδρυμα εξυπηρετεί άμεσα και ασχολείται αποκλειστικά με φιλανθρωπικούς σκοπούς. Επικεντρώνεται στις θεματικές της υγείας, της επιστήμης και της έρευνας, της εκπαίδευσης, της κοινωνίας και των διεθνών σχέσεων.